با بررسی تاریخچه رایانش ابری بهتر میتوانیم تغییراتی را که در زندگی و کار ما ایجاد کرده، درک کنیم. با نگاهی به سیر تکامل رایانش ابری میبینیم که این فناوری چطور شیوه زندگی ما را تغییر داده و به یک فناوری حیاتی در تمام دنیا تبدیل شده است. بهطورکلی، آنچه که رایانش ابری ارائه میدهد شامل ارائه جایگزینهایی برای بهبود انعطافپذیری بخشهای فناوری اطلاعات است. رایانش ابری این کار را با بهبود استفاده از منابع و ارائه مزایای فوقالعاده در هر مقیاسی، با هزینه کمتر انجام میدهد. این کار باعث میشود تا قابلیت اطمینان و مقیاسپذیری افزایش پیدا کرده و روند توسعه ادامه پیدا کند. در ادامه با نگاهی به تاریخچه رایانش ابری میتوانیم بهتر اهمیت استفاده از آن را درک کنیم.
فهرست مطالب
مقدمهای بر تاریخچه رایانش ابری
امروزه رایانش ابری به روش ایدهآلی برای ارائه راهکارها و اپلیکیشنهای سازمانی تبدیل شده که کسبوکارهای متعددی در سراسر جهان از آن استفاده میکنند. تاریخچه رایانش ابری به اوایل سالهای ۱۹۶۰ برمیگردد که مفهوم اشتراک زمانی از طریق Remote Job Entry گسترش پیدا کرد.
با گسترش بیشتر کاربردهای Cloud computing، سیر تکامل رایانش ابری ادامه پیدا کرده و سیستمهای اشتراک زمانی متعددی در اوایل دهه ۱۹۹۰ در دسترس بودند. سرانجام در سال ۱۹۹۰ برخی از غولهای مخابراتی شروع به ارائه خدمات VPN کرده و این خدمات را با هزینه کمی ارائه میکردند. با امکان تغییر ترافیک با استفاده از سرور، باعث تا بتوانند به شکل مؤثرتری از شبکه کلی استفاده کنند. سرانجام در سال ۱۹۹۴، استفاده از عبارت «ابر» یا “Cloud” برای اشاره به خدمات مجازی رواج پیدا کرد.
روند توجه به محاسبات و رایانش ابری در طول قرن ۲۱ ادامه پیدا کرد. در سال ۲۰۰۰، کمپانی بزرگ آمازون سرویس وب خود تحت عنوان AWS (Amazon Web Service) را ایجاد کرده و اشاره کرد که از ابر محاسباتی الاستیک خود تحت عنوان EC2 استفاده کرده است. در سال ۲۰۰۸ نیز گوگل نسخه بتا موتور جستجوی خود را معرفی کرد. قبل از این کار گوگل، مایکروسافت نیز در همین سال اعلام کرد که سرویس رایانش ابری خود به نام Microsoft Azure برای تست اولیه استقرار و مدیریت برنامهها و سرویسها منتشر میشود. موتور محاسباتی گوگل در ۲۰۱۲ منتشر شد و تا آخر دسامبر سال ۲۰۱۳ در دسترس عموم قرار داده شد. این روند تا امروز ادامه پیدا کرده و با درک قدرت عملکرد امروزی این فناوری، بهتر متوجه اهمیت تاریخچه رایانش ابری خواهیم شد.
اختراع رایانش ابری
در بررسی تاریخچه رایانش ابری مهم است که ببینیم چه کسی برای اولینبار این فناوری را اختراع کرد. در اوایل دهه ۱۹۶۰، رایانش ابری توسط J.C.R Licklider (Joseph Carl Robnett Licklider) که یک روانشناس و دانشمند حوزه کامپیوتر در آمریکا بود، اختراع شد. این مخترع حین کار تحقیقات شبکه در ARPANet که تلاشی برای ایجاد ارتباط بین افراد و دادهها در سراسر جهان بود، مقدمات اولیه تکنیک رایانش ابری با شیوهای که امروزه میشناسیم را فراهم کرد.
جیسیآر لیکلیدر در سال ۱۹۱۵ در سنت لوئیس ایالات متحده به دنیا آمده و با اتمام دوره کارشناسیارشد خود در سال ۱۹۳۸، دکترای خود را از دانشگاه روچستر دریافت کرد. علاقه لیکلیدر به حوزه فناوری اطلاعات به او کمک کرد تا پس از تحقیق و مطالعات گسترده در این زمینه، بهعنوان رئیس IPTO در ARPA (آژانس پروژه تحقیقات پیشرفته وزارت دفاع ایالات متحده) انتخاب شود. اهداف او در این سازمان، به پیشروی اینترنت امروزی کمک زیادی کرده است.
چرا رایانش ابری اختراع شد؟
با بررسی تاریخچه رایانش ابری حالا میتوانیم دلیل اختراع این فناوری را بررسی کنیم. در سال ۱۹۶۳، آژانس پروژه تحقیقات پیشرفته دفاعی یا ARPA پروژهای شامل توسعه فناوری را آغاز کرد که به رایانهها اجازه دهد به شکل همزمان توسط دو یا چند نفر مورداستفاده قرار بگیرند. در آن زمان، از کامپیوترهای خیلی بزرگ استفاده میشد که زیربنای فناوری رایانش ابری امروزی را ایجاد کردند. این سیستم، تحت عنوان ابر به حداکثر سه نفر اجازه میداد تا به اتصال به یک کامپیوتر دسترسی داشته باشند.
سپس در ۱۹۶۹ لیکلیدر ARPANet را که به نسخه اولیه اینترنت معروف است، توسعه داد. این فناوری تحت عنوان شبکه کامپیوتری کهکشانی شناخته میشود و از طریق آن، هرکسی در جهان میتواند به کمک کامپیوتر به هم وصل شده و از هر کجا و در هر زمان، به اطلاعاتی دسترسی داشته باشد. اصطلاح مجازیسازی که در سال ۱۹۷۰ ابداع شد، تغییراتی را ایجاد کرد که اکنون یک ماشین مجازی را توصیف میکند که قادر است مانند یک سیستم کامپیوتری کاملاً کاربردی عمل کند. استفاده گستردهتر از رایانههای مجازی در دهه ۱۹۹۰ و ارائه خدمات مجازی، منجر به توسعه زیرساختهای رایانش ابری شد. این سیر تکامل رایانش ابری حتی تا امروز هم ادامه دارد.
نگاهی به سیر تکامل رایانش ابری از گذشته تا امروز
همانطور که پیش از این گفتیم، رایانش ابری یک فناوری قدیمی است که زیربنای آن توسط تحقیقات و پژوهشهای دانشمندان آمریکایی ایجاد شد. برای بررسی دقیقتر تاریخچه رایانش ابری میتوانیم سیر تکامل آن از سالهای ۱۹۶۰ تا به امروز را بررسی کنیم.
دهه ۱۹۶۰؛ شکلگیری ابر
سالهای ۱۹۶۰، آغاز سیر تکامل رایانش ابری است. در اوایل دهه ۱۹۶۰ فناوری ابر یا Cloud بر اساس چشمانداز فناوری شکل گرفت. لیکلیدر یک تحقیقات با چشمانداز پیوستگی و امکان دسترسی جمعیت جهانی به برنامهها و دادهها را آغاز کرد. این تحقیقات منجر به توسعه شبکه آژانس پروژههای تحقیقاتی ARPANet شد.
سال ۱۹۹۹؛ ارائه همه چیز از طریق اینترنت
در سال ۱۹۹۹، شرکت Salesforce بهعنوان اولین شرکتی که اپلیکیشنهایی را از طریق اینترنت ارائه کرد، مطرح شده و software as service را معرفی کرد. سپس، سه سال بعد این صنعت با میزبانی و ارائه آنلاین ویدیو، موسیقی و سایر رسانهها به شکل گستردهای رشد و توسعه یافت.
2006؛ معرفی اولین ابر تجاری آمازون
در سال ۲۰۰۶، آمازون اولین فناوری تجاری مبتنی بر ابر خود را تحت عنوان Elastic Computer Cloud (EC2) راهاندازی کرد. این کار در سال 2008 توسط Google دنبال شد.
سال ۲۰۱۰؛ معرفی مایکروسافت آژور
کمپانی عظیم مایکروسافت در سال ۲۰۱۰ با معرفی Azure وارد صنعت فناوری ابری شد و با توسعه برنامههای وب و اپلیکیشنهای موبایل، از رشد سریع صنعت موبایل پشتیبانی کرد.
سال ۲۰۱۲؛ پذیرش فناوری ابری
یک نظرسنجی جامع انجام شده توسط Spiceworks، بهخوبی افزایش قابل توجه 71 درصدی را نسبت به سال قبل در پذیرش ابری برای SMBها نشان داد. طبق این نظرسنجی، اشتراکگذاری فایل (52٪) و ایمیل میزبانی شده (42٪) دو مورد از خدمات برتر مبتنی بر ابر محبوب در دنیا بودند.
وضعیت امروزه رایانش ابری
امروزه بهوضوح میبینیم که فناوری ابر به زیربنای بسیاری از روندهای تکنولوژیکی تبدیل شدن است. مواردی از جمله انعطافپذیری، مقیاسپذیری و سرعت، از دلایل اصلی گسترش کاربرد و محبوبیت رایانش ابری هستند. محیطهای ابری مختلف در حال رشد بوده و زمینه را برای مدلهای ابری توزیع شده هم فراهم میکنند.
همانطور که با بررسی تاریخچه رایانش ابری میتوانستیم پیشبینی کنیم، پذیرش جهانی فناوریهای ابری بهسرعت در حال گسترش است. پیشبینی میشود که تا سال ۲۰۲۶، هزینههای ابر عمومی از ۴۵٪ کل هزینههای مربوط به فناوری اطلاعات سازمانی بیشتر شود.
جمعبندی
در این مطلب سعی کردیم تا با بررسی تاریخچه رایانش ابری شما را با روند ایجاد تا عملکرد امروزی آن، آشنا کنیم. همچنین سیر تکامل رایانش ابری تا امروز را بررسی کردیم و دیدیم که چه مراحلی را تا رسیدن به فناوری امروزه طی کرده است. بهطورکلی، رایانش ابری برای بخشهای فناوری اطلاعات و بهبود انعطافپذیری و هزینه کمتر، جایگزینهایی را ارائه میکند. امروزه هر کسبوکار یا سازمانی که با دادهها سروکار داشته باشد، بهخوبی بااهمیت رایانش ابری آشنا بوده و بهصورت آگاهانه و یا حتی گاه به شکلی غیر قابل اجتناب، از آن استفاده میکند.