سرور چیست و انواع آن کدام است؟ آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که سرور چیست؟ انواع آن کدام است؟ کاربرد آن چیست؟ یا سوال‌هایی از این قبیل ذهن شما را به خود درگیر کرده است؟ اکثر ما روزانه و هر لحظه بدون اینکه بدانیم از سرور استفاده می‌کنیم. سرور نوعی کامپیوتر است که وظیفه خدمات رسانی به کاربران را دارد. در این مقاله از تادسرور قصد داریم اطلاعات جامعی درباره سرور، انواع و کاربرد آن در اختیار شما قرار دهیم. برای اینکار انواع سرور را از زوایای مختلفی بررسی می‌کنیم.
فهرست مطالب
سرور چیست به زبان ساده
سرور چیست و انواع آن کدام است؟ سرور یا server در لغت به معنی سرویس دهنده و یکی از اصطلاحات کاربردی در دنیای فناوری است. می‌توان تعاریف بسیاری زیادی از آن ارائه داد اما بطور کلی، سرور سیستم‌های قدرتمندی هستند که معمولا روشن‌اند تا به سایر سیستم‌ها خدمات رسانی می‌کنند، سرورها عملکرد خاص خود را دارند و کاربران هر زمان که بخواهند می‌توانند به آنها دسترسی داشته باشند. سرور به دلیل قدرت بالا، حجم زیاد و قیمت بسیار بالا برای مصارف روزانه مناسب نیستند و بیشتر استفاده آنها در سازمان‌ها و شرکت‌ها است.
سرور وظیفه سرویس دهی و خدمات به سایر سرورها که به آنها کلاینت می‌گویند، را برعهده دارد. فرق سرور با کامپیوتر خانگی و اداری در ظرفیت آن است، سرور از لحاظ سخت افزاری قدرت بیشتری نسبت به سیستم های خانگی و اداری دارد. سرور می‌تواند به طور همزمان به چندین کاربر سرویس دهی کند، نیاز به ابزار جانبی مانند موس و کیبورد و… ندارد، چندین اپلیکیشن روی آن اجرا می‌شود، سرور قابلیت این را دارند که سالها روشن بماند و سرویس دهی کند اما کامپیوتر فقط کارهای یک کاربر را انجام می‌دهد و با یک سری اپلیکیشن ساده اجرا می‌شود.
انواع سرور و کاربرد آنها را بشناسید
بهتر است قبل از خرید یک سرور با انواع و کارایی آنها آشنا شوید تا انتخابی درست و به دور از شک و تردید داشته باشید. سرورها انواع مختلفی دارند که از نظرکاربرد و تخصص هدف خاصی را دنبال می‌کنند. در ادامه پرکاربردترین انواع سرور و کاربرد آنها را برای شما شرح می‌دهیم.
انواع سرور ها از نظر کاربرد
سرور چیست و انواع آن از نظر کاربرد کدام است؟ همانطور که در بالا اشاره شد، سرورهای با اهداف مختلف ساخته می‌شوند. این تنوع کاربری باعث شده است تا سرورهای بسیار متفاوتی در بازار وجود داشته باشد، از جمله مهمترین سرورها از نظر کاربرد می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
1. File server
فایل سرور یکی از سرورهای مرکزی در شبکه کامپیوتری است که دسترسی به فایل‌ها را برای کلاینتها امکان‌پذیر میکند. فایل سرور وظیفه ذخیره سازی، سیستم مدیریت فایل و اطلاعات را بر عهده دارد. برای دسترسی به اطلاعات این قسمت رعایت یک سری قواعد لازم است که توسط مدیر سرور مشخص شده است، مثلا حق دسترسی منوط به احراز هویت است که برای ادمین این امکان را فراهم میکند که کدام فایل قابل مشاهده و باز کردن است. فایل سرور یکی از ابتدایی ترین و قدیمی ترین سرورها است.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره فایل سرور، مقاله file server چیست را مطالعه کنید.
2. Game server
گیم سرور یک سرور بازی است که به شما امکان بازی بدون هیچ گونه محدودیت سخت‌افزاری و نرم‌افزاری را می‌دهد. بازی‌های آنلاین گروهی که امروزه طرفداران زیادی را توانسته به خود جذب کند و روزانه بر طرفداران آن نیز افزوده می‌شود بر روی گیم سرور قابل اجراست.
3. Web server
وب سرور چیست و انواع آن کدام است؟ وب سرور یا سرور وب سخت افزار و نرم افزاری است که برای پاسخ به درخواست کلاینتها از طریق شبکه وب طراحی شده است. وظیفه وب سرور دریافت اطلاعات، ذخیره سازی آنها، پردازش و ارسال اطلاعات در صفحه وب برای کلاینتی که آن را درخواست کرده است را برعهده دارد. موضوع درخواست شده می‌تواند نوشته، عکس، ویدیو یا هر چیز دیگری باشد.( به زبان ساده اگر بخواهیم بگوییم زمانی ک شما در مرورگر وب مانند گوگل در جستجوی محتوایی هستید و روی لینک می‌زنید فایل توسط مرورگر دریافت می‌شود، درخواست را می‌پذیرد و پس از پیدا کردن اطلاعات، آن را برای شما ارسال می کند).
4. Database server
دیتابیس یک سرور پایگاه داده است. دیتابیس مجموعه‌ای سازمان یافته و نظام‌مند از اطلاعات منظم است به منظور ذخیره سازی، بازیابی و مدیریت داده‌ها طراحی شده است. علاوه بر این سرور دیتابیس وظیفه مدیریت بروز رسانی داده‌ها را برعهده دارد، این سرور امکان دسترسی همزمان کاربران را فراهم میکند و همچنین امنیت و یکپارچگی داده‌ها را تضمین میکند.
5. Application server
نرم افزاری کاربردی از سرور است که فقط برای ارائه اطلاعات و داده‌ها را به کلاینت طراحی شده است. مانند برنامه های تلفنی همراه که هیچگونه رابط گرافیکی ندارد. امروزه نصب برنامه ها بر روی گوشی جایگزین Application server شده است. در مقاله application server چیست اطلاعات کاملی در اینباره در اختیار شما قرار داده ایم.
6. Mail server
ایمیل سرور برنامه‌ای است که وظیفه مدیریت پیغام را روی شبکه بر عهده دارد. پیغام‌های الکترونیکی از یک کلاینت به کلاینت دیگر منقل میکند. به زبان ساده تر اگر بگوییم زمانی شما ایمیلی را برای شخصی ارسال می‌کنید از یک سری Mail server عبور میکند تا به مقصد برسد. در ظاهر کاری آسان بنظر می‌رسد اما این فرایند پیچیدگی‌های خاص خود را دارد.
7. Proxy server
سیستمی واسطه‌ای بین کاربر داخلی شبکه و اینترنت است. با ایجاد فیلترهای خاص امنیت در شبکه را تامین میکند، سرعت دستیابی به اطلاعات را بالا میبرد، قابلیت زیادی برای نظارت مدیریتی، کنترل کاربران و ذخیره سازی دارد.
8. Video/audio server
همانطور که احتمالا حدس می‌زنید Video/audio server یک ابر رایانه برای پخش فایل‌های صوتی و تصویری است. این سرو مبدل توانایی این را دارد که سیگنال‌های خروجی از دوربین را به‌صورت دیجیتالی و قابل پخش درآورد. از ویدیو سرور در بخش‌های مختلف استفاده می‌شود، یکی از مهمترین کاربردهای این سرورها پخش فیلم دوربین‌های مدار بسته است. اگر می‌خواهید فیلم‌های دوربین مدار بسته را تماشا کنید به یک ویدیو سرور نیاز دارید.
انواع سرور از نظر تخصص
سرور چیست و انواع آن از نظر تخصص کدام است؟ سرور از نظر تخصص دارای سه نوع اشتراکی، اختصاصی و سرور مجازی اختصاصی هستند که در ادامه به بررسی ویژگی و کاربرد آنها می‌پردازیم.
◉ سرور اشتراکی
در سرورهای اشتراکی، چندین سرور از امکانات یک سرور استفاده می‌کنند. سرورهای اشتراکی از بصرفه‌ترین، راحت‌ترین و محبوب‌ترین سرورها هستند چرا که قیمت آنها نسبت به سرور اختصاصی ارزان‌تر است و عملکردی مشابه سرورهای اختصاصی دارد. این سرورها از سرعت راه اندازی بالایی برخوردارند و میزان مشخصی از پهنای باند، ایمیل و هر آن چه نیاز یک مدیریت ساده است در اختیار کاربران قرار می‌دهد، امنیت بالایی نسبت به دیگر سرورها دارد.
◉ سرور اختصاصی
سرور اختصاصی چیست؟ سرورهای اختصاصی نوعی از سرور است بصورت کامل و جداگانه در اختیار کلاینت قرار می‌گیرد. در این سرور تمام فضای هارد بطور کامل و با پهنای باند قابل توجهی در اختیار کلاینت قرار می‌گیرد، قدرت پردازش و محاسباتی بالایی دارد، از پشتیبانی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری برخوردار است، سرعت عملکرد و امنیت بالایی دارد، نسبت به سرور اشتراکی امکانات بیشتری دارد، انعطاف‌پذیرتر است و کاربران دسترسی کاملی به سرورها دارند.
◉ سرور مجازی اختصاصی
سرورهای مجازی اختصاصی، مقیاس بزرگتری از سرور اشتراکی، با منابع اختصاصی تر است. سرورهای مجازی اختصاصی، میزبان سرورها یا هر برنامه‌ای که کاربر می‌خواهد اجرا یا مدیریت کند، است. هر سرور بصورت مستقل روی بخشی از فضاهای مجازی مثل سخت افرازهای مستقل و قدرتمندی قرار می‌گیرد و نرم افزار را بصورت جداگانه مدیریت میکند.
انواع سرورها بر اساس سیستم عامل
برای پاسخ کامل به پرسش سرور چیست و انواع آن کدام است؟ باید انواع سرور را بر اساس سیستم عامل نیز بررسی کنیم. سرورها برای راه اندازی به سیستم عامل نیاز دارند و هر سروری که قصد استفاده از آن داشته باشید، دارای سیستم عاملی خاص است. این سیستم عامل به منظور نصب و راه اندازی بر روی پلتفرم‌های مختلفی مانند سرور پایگاه داده، سرور وب، سرور ایمیل و … طراحی شده است. این سیستم عامل‌ها نیز انواع مختلفی دارند که در ادامه با آنها آشنا می‌شویم.
◉ ویندوز سرور
ویندوز سرور توسط مایکروسافت ارائه شده و بر روی هسته ویندوز قابل اجرا است. این ویندوز سرور دارای یک رابط کاربر پسند است که با سخت افزارها و نرم افزارهای مختلف سازگاری دارد. معمولا ویندوز سرورها مدیریت حافظه مجازی، رابط کاربری گرافیکی، سازگاری با دستگاه‌های جانبی و … را ارائه می‌دهد. همچنین نسخه‌های مختلفی دارد که برای مشاغل کوچک تا بزرگ قابل استفاده است.
◉ لینوکس
یکی دیگر از سیستم عامل‌های سرور لینوکس است که از خانواده یونیکس انتخاب شده است. سیستم عاملی متن باز که تمام ویژگی‌های سیستم عامل‌های یونیکس را دارا است. ازجمله ویژگی‌های مثبت این سیستم عامل این است که به صورت متن باز و رایگان در دسترس قرار گرفته است. حجم زیادی از سرورهای موجود در سراسر دنیا از لینوکس استفاده می‌کنند، زیرا سیستم عاملی بسیار قدرتمند است.
◉ RHEL
Red Hat سیستم عامل سرور دیگری است که بر مبنای لینوکس طراحی شده و در سرور و نسخه‌های دسکتاپ در دسترس است. این سیستم عامل دو توزیع مختلف دارد و برای خدمات میزبانی ابری سازمان‌های بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. از ویژگی‌های آن می‌توان به ارائه راه حل‌های عالی برای آسیب پذیری‌های امنیتی اشاره کرد.
◉ سیستم عامل‌های مبتنی بر یونیکس
یونیکس در زمان ارائه سیستم عاملی برای کامپیترهای کوچک بود اما با گذشت زمان به سیستم عاملی گسترده برای محیط‌های کلاینت-سرور تبدیل شد. این سیستم عامل با زبان برنامه نویسی C نوشته شده و همین موضوع ایجاد پورت یونیکس را در دستگاه‌ها و ماشین‌های مختلف ساده میکند.
مهمترین ویژگی‌های سرور کدام‌اند؟
همانطور که تا کنون گفتیم سرور یک کامپیوتر تخصصی است که وظیفه خدمات رسانی به کلاینت‌های مختلف را به طور همزمان برعهده دارد اما ویژگی‌های آن چیست؟ سرور ویژگی‌های مختلفی دارد از جمله مهمترین این ویژگی‌ها می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- سرور بخاطر امنیت اطلاعاتی بالایی که دارد امنیت اطلاعات شما را تضمین میکند، سرور قابلیت پردازش سریع در خواست‌ها را دارد، سرعت عملکرد بالایی دارد، از لحاظ سخت افزاری قدرت بالایی دارد و دسترسی به اطلاعات، ذخیره سازی آنها و مسیریابی را امکان‌پذیر میکند.
- سروها مقیاس پذیر هستند و شما با پیشرفت وب سایت خود می‌توانید، سرور خود را نیز ارتقا دهید تا بتواند پاسخگوی نیاز کاربرهای روز افزون شما باشد البته معمولا سرورهای اختصاصی قابل ارتقا هستند و سرورهای اشتراکی این قابلیت را ندارند، اما شما می‌توانید با پیشرفت سایت خود سرور اشتراکی خود را با سرور اختصاصی عوض کنید.
- معمولا ارائه دهندگان سرور پشتیبانی قابل قبولی از سرور خریداری شده توسط شما به عمل می‌آورند. به همین دلیل اگر برای سرور شما مشکلی به‌وجود آید، تیم پشتیبانی ارائه دهنده سرور به راحتی مشکل شما را برطرف میکند.
- سرورهای اختصاصی قابلیت سفارشی سازی دارد و شما می‌توانید بر حسب نیاز خود نرم‌افزارهایی را بر روی سرور خود نصب کنید یا سیستم عامل سرور خود را ارتقا دهید.
سرور چگونه کار میکند؟
همانطور که در این مقاله اشاره شد سرور کامپیوتری است که درخواست‌ها را پردازش کرده و داده را به سایر کامپیوتر‌ها منقل میکند، با انواع آن آشنا شدید و دریافتید که سرور با توجه به هدفی که دارد کارایی مختلفی دارد حال به این موضوع، که سرور چگونه کار میکند، می‌پردازیم.
سرورها به روشهای مختلف، کلاینت را به داده‌هایی که در خواست کرده‌اند متصل میکند. سرور حجم زیادی داده‌ها را به طور همزمان ذخیره میکند و آنها را از طریق اینترنت در اختیار کلاینتها قرار می‌دهد. سرور محافظت کاربران را قبل از دسترسی به شبکه تامین میکند و برای گرفتن درخواست‌ها و پاسخگویی به آنها با سیستم عامل کار می کند.
برای اینکه به طور کامل متوجه موضوع شوید، فرایند نحوه عملکرد سرور به این شکل است: هر بار شما روی یک لینک می‌زنید و به سرور دستور می‌دهید، مرورگر سرور آدرس اینترنتی سایتی را که به آن نیاز دارید در اختیار شما می‌گذارد، اطلاعات به سرور ارسال و ذخیره می‌شود، سرور وب همه داده‌های مرتبط را پیدا میکند و به شما ارائه می‌دهد و در آخر مرورگر داده ها را دریافت و سایت را برای شما به نمایش می‌گذارد.
سیستم عامل سرور چیست؟
سیستم عامل یا (server operating system) مهمترین و اصلی‌ترین بخش سرور است. نصب آن بسیار ضروری است و حتما باید توسط متخصصان فنی صورت گیرد. سیستم عامل سرور نرم‌افزار سیستمی است که نقش رابط را بین سخت افراز و نرم افزار را برعهده دارد. واضح‌تر اگر بگوییم برای استفاده از سرور نیاز به یک نرم‌افزار برای ارسال درخواست به سرور داریم. سیستم عامل در شبکه درخواست‌هایی را که کلاینت از طریق ابزارهای ورودی دارد را به سخت افراز انتقال می‌دهد و نقش رابط را بین کلاینت و سخت افزار کامپیوتر ایفا میکند.
اطلاعات بیشتر درباره سیستم عامل های سرور را در مقاله سیستم عامل سرور تادسرور بیاموزید.
ویژگی‌های سیستم عامل سرور
- سیستم عامل قدرت پردازش و حافظه بالایی دارد.
- امکان اتصال بصورت نامحدود.
- سیستم عامل سرور می‌تواند یک وب سرور، یک سرور ایمیل یا هر سرور دیگری باشد.
- سیستم عامل سرور می‌تواند چندین دسکتاپ را به صورت همزمان مدیریت کند.
- نسبت به سیستم‌های عامل‌های معمولی از قیمت بالاتری دارد.
سخن پایانی
در این مقاله به این موضوع پرداختیم که سرور چیست و انواع آن کدام است؟ انتخاب سرور مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است. طبق نظر کارشناسان بهتر است هنگام خرید سرور نکاتی را رعایت کرد که بتوانید یک انتخاب درست داشته باشید. از جمله اینکه سرور زیرساخت های شبکه و اینترنت قوی داشته باشد، امنیت اطلاعات شما از اهمیت خاصی برخوردار است این موضوع را هنگام خرید در نظر داشته باشید که سرور شما قابلیت امنیتی بالایی داشته باشد، سرعت آن نیز از مواردی است که باید به آن توجه کرد، نکته‌ی دیگری که باید به آن دقت کنید کاربر سرور است و اینکه برای کدام نیازتان می‌خواهید سرور تهیه کنید قبل خرید ویژگی‌های آن را ارزیابی کنید که در مقابل هزینه ای که می‌کنید سروری متناسب با هدفتان انتخاب کنید.
